Zwiastun królowej sztuk
Wydawnictwo: Wydawnictwo Promic Dział: Historia kultury Format: 165x240 Stron: 384 Oprawa: twarda ISBN: 9788375021042 INDEKS: MAR0421B21339Opis
Podręcznik bł. Stanisława od Jezusa i Maryi do niedawna nie cieszył się szczególnym zainteresowaniem znawców retoryki. Być może właśnie dlatego, że w zamyśle jego autora miał być jedynie zapowiedzią szerszego i obszerniejszego dzieła. Być może też dlatego, że działalność i pisma bł. Stanisława Papczyńskiego jako Założyciela Zgromadzenia Księży Mraianów, kształtującego jego duchowość i styl pobożności, przesłoniła, nawet u jego duchowych spadkobierców, jego aktywność jako nauczyciela biegłego w arkanach retoryki.
Osiągnięcia O. Papczyńskiego w słynących ze znakomitego poziomu kolegiach jezuickich w Jarosławiu, Lwowie i Rawie Mazowieckiej zostały ocenione bardzo wysoko. Już wtedy, zwłaszcza w Rawie Mazowieckiej, zyskał uznanie nie tylko jako pilny uczeń, przyswajający sobie teoretyczną wiedzę z zakresu retoryki, ale też udanie układający mowy i improwizujący zgrabne wiersze łacińskie.
Długoletnie przygotowanie teoretyczne w retoryce, sięgające od autorytetów starożytnych po autorów sobie współczesnych, połączone z posługą nauczycielską w kolegiach pijarskich nie mogło nie zaowocować także oratorską praktyką. Już po skończeniu nauk, zapewne w ocenie swoich preceptorów wyróżniając się wiedzą i pilnością, został nauczycielem retoryki w tzw. małym seminarium pijarskim w Podolińcu (1658-1660), następnie w Rzeszowie (1660-1662), a wreszcie w Warszawie (1663-1667). Zwiastun królowej sztuk po raz pierwszy został wydany drukiem w roku 1663 w Warszawie w drukarni królewskiego drukarza Elerta. Tam też były drukowane dwa kolejne wydania: w 1664 i w 1665 r. Trzecie wydanie, które do dziś się nie zachowało, ukazało się jednak pod zmienionym tytułem: Prodromus Rhetoricus sive Institutiones Rhetoricae. Z przedmowy Autora do czwartego wydania wiemy, że trzecie wydanie Zwiastuna wzbudziło dużą kontrowersję, prawdopodobnie z powodu krytyki liberum veto.
Z wprowadzenia
Prof. Janusz Drob